Parlament Europejski ma zatwierdzić jutro nowy system handlu uprawnieniami do emisji (ETS), obejmujący około 50% wszystkich emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej. Będzie to niezbędne narzędzie do dostosowania naszych emisji z produkcji energii elektrycznej i cieplnej, energochłonnych gałęzi przemysłu, lotnictwa, a wkrótce także sektora morskiego, do unijnych celów klimatycznych.
Podczas trudnych negocjacji z prawicową stroną Parlamentu Europejskiego, jak również z rządami UE, Grupa S&D przeforsowała ambitny pakiet ETS, który wzmacnia zasadę „zanieczyszczający płaci” i będzie sprawiedliwy wobec przemysłu UE i pracowników, których to dotyczy.
Jednym z głównych osiągnięć Grupy S&D, jeśli chodzi o niniejsze sprawozdanie, było zmniejszenie nadwyżki uprawnień do emisji CO2 dla przemysłu, ponieważ w przeszłości powodowało to, że cena emisji dwutlenku węgla była zbyt niska, co ograniczało zachęty do mniejszego zanieczyszczania i dekarbonizacji. Aby stało się to możliwe, skutecznie zabiegaliśmy o wcześniejsze wycofanie bezpłatnych zezwoleń na emisję zanieczyszczeń, a także większy roczny spadek całkowitej liczby uprawnień do emisji CO2 dostępnych na rynku, w stosunku do wniosku Komisji. Udało nam się również objąć zakresem ETS dodatkowa branżę przemysłu - sektor morski; stało się to znacznie szybciej niż pierwotnie planowano.
Naszej Grupie udało się zabezpieczyć znajdujące się w trudnej sytuacji gospodarstwa domowe przed potencjalnymi negatywnymi skutkami ubocznymi wyższej ceny emisji dwutlenku węgla w sektorze budowlanym i transportowym, a także zwiększyć udział przychodów z ETS, które zasilą m. in. Społeczny Fundusz Klimatyczny.
Parlament Europejski ma również uzgodnić nowy ETS w odniesieniu do lotnictwa. Naciskaliśmy na wcześniejsze wycofanie bezpłatnych uprawnień, aby zachęcić ten coraz bardziej zanieczyszczający sektor do szybkiego przejścia na czystsze alternatywne rozwiązania, a także do rozpoczęcia monitorowania, sprawozdawczości i weryfikacji wpływu na klimat emisji lotniczych innych niż CO2, które są co najmniej tak samo ważne jak emisje związane z samym CO2.
Sprawozdawca Grupy S&D ds. unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji, Mohammed Chahim, powiedział:
- Najnowsze sprawozdanie IPCC* na temat zmian klimatycznych jest kolejnym wyraźnym przypomnieniem, że szansa na zapewnienie wszystkim ludziom bezpiecznej i zrównoważonej przyszłości szybko mija. UE powinna świecić przykładem i szybko ograniczyć emisje we wszystkich sektorach, w tym w swoim przemyśle. W tym celu Grupa S&D skutecznie walczyła o zmniejszenie całkowitej liczby uprawnień do emisji CO2 dostępnych na rynku oraz o stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień jeszcze szybciej, niż pierwotnie przewidywała to Komisja. W obliczu kryzysu klimatycznego nie możemy tolerować bezpłatnych zezwoleń na zanieczyszczanie.
- W porównaniu z wnioskiem Komisji wprowadzono także wiele innych poprawek. Sektor morski zostanie znacznie szybciej objęty zakresem ETS. Stworzyliśmy również więcej zachęt do innowacji poprzez zwiększenie funduszu innowacyjnego i wprowadzenie surowszych warunków dotyczących przemysłów, które nie realizują wyznaczonych celów. Wszystko to przyczyni się do większej sprawiedliwości we wszystkich przemysłach oraz stworzy więcej środków, które pomogą im odejść od paliw kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł energii.
- Udało nam się również w znacznym stopniu ograniczyć potencjalne skutki społeczne rosnących cen energii w budownictwie i transporcie, zapewniając równocześnie fundusze dla Społecznego Funduszu Klimatycznego. Jesteśmy przekonani, że pułap cenowy, opóźnienie dla gospodarstw domowych, system awaryjny oraz wymogi pokrywania co najmniej połowy kosztów przez główne koncerny naftowe sprawią, że będzie to zmiana korzystna zarówno dla klimatu, jak i w odniesieniu do rachunków za energię. Wpadliśmy też na pomysł w kwestii sprawiedliwego przejścia na warunki w zakresie bezpłatnych uprawnień; aby otrzymać bezpłatne uprawnienia, należy szanować i współpracować z pracownikami.
Eurodeputowany Grupy S&D, negocjator ds. unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji w odniesieniu do lotnictwa, Milan Brglez, powiedział:
- Dzięki naszym niestrudzonym wysiłkom, udało nam się przeforsować szybsze wycofywanie bezpłatnych uprawnień. Umożliwi to również uzyskanie dochodów z ETS w kwocie szacowanej na 400 mln EUR w ramach funduszu innowacyjnego po 2026 roku w celu wsparcia działań przyczyniających się do dekarbonizacji sektora lotniczego.
- Zapewniliśmy również, że rozpoczniemy wreszcie walkę z wpływem na klimat emisji lotniczych innych niż CO2, które są co najmniej tak samo ważne jak emisje związane z samym CO2 i które były dotychczas ignorowane przez ETS w odniesieniu do lotnictwa. Komisja ustanowi system monitorowania, sprawozdawczości i weryfikacji w odniesieniu do emisji lotniczych innych niż CO2 wraz ze sprawozdawczością poczynając od 2025 roku. Sprawozdaniu, które ma być przyjęte w 2028 roku, musi towarzyszyć wniosek Komisji, który powinien rozszerzyć zakres ETS w celu pokrycia tego rodzaju wpływu.
* Międzyrządowy Zespół ds. Zmiany Klimatu - grupa naukowa powołana przez Organizację Narodów Zjednoczonych w celu monitorowania i oceny całej światowej nauki związanej ze zmianami klimatycznymi.
