Dzieci i wymiar sprawiedliwości: Nie dla cięć kosztem praw dziecka

- Europejskie rządy muszą porzucić swoje obawy budżetowe i zapewnić szczególną ochronę dzieciom, które muszą uiścić opłaty w komisariacie policji lub przed sędzią - powiedzieli dziś w Brukseli Europejscy Socjaliści i Demokraci po przyjęciu przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Parlamentu Europejskiego zestawu projektów przepisów mających na celu wzmocnienie gwarancji procesowych dla nieletnich w postępowaniu karnym.

Według szacunków Komisji, co roku ponad 1 mln dzieci jest obejmowanych postępowaniem karnym w Unii Europejskiej, a sytuacja w tej dziedzinie jest zróżnicowana w poszczególnych krajach europejskich. Na przykład w Wielkiej Brytanii, dzieci mogą być oskarżone o przestępstwa, za które grozi 10 lat więzienia.

Obecnie tylko sześć państw członkowskich (Belgia, Czechy, Grecja, Włochy, Luksemburg i Słowacja) posiada dedykowane dla nieletnich służby prokuratorskie, a dziewięć państw członkowskich nie ma nawet sądów dla nieletnich. Tylko w 12 państwach członkowskich obowiązkowe jest specjalne szkolenie dla sędziów i prawników, którzy mają kontakt z dziećmi w ramach swojej pracy. W niektórych państwach członkowskich nie ma obowiązku prawnego, by dzieci korzystały z pomocy adwokata; w innych jest ona dostępna tylko w sądach, ale nie na komisariatach policji; a w niektórych krajach decyzja w tej sprawie należy do właściwego sądu.
 
Według projektowanych przepisów, popartych obecnie przez eurodeputowanych, dzieci zawsze muszą korzystać z pomocy adwokata, poczynając od pierwszych zarzutów, jeśli okaże się to konieczne. Pomoc prawna będzie obligatoryjnym prawem, które nie może zostać uchylone w żadnych okolicznościach.

Ponadto rozmowy z dziećmi w trakcie przesłuchań będą musiały być rejestrowane; będą one również miały prawo do kontaktu z rodzicami i pomocy z ich strony. W przypadku aresztowania dzieci będą musiały być przetrzymywane oddzielnie od osób dorosłych. Ponadto postępowanie karne z udziałem małoletnich musi odbywać się za zamkniętymi drzwiami, aby chronić je przed mediami i stygmatyzacją.

Caterina Chinnici, była sędzia i eurodeputowana S&D, która przygotowała te wnioski w imieniu Parlamentu Europejskiego, powiedziała:
 
- Dzisiejsze głosowanie jest pierwszym ważnym krokiem w kierunku ustanowienia minimalnych, wspólnych zasad gwarantujących sprawiedliwy proces dla dzieci na wszystkich etapach postępowania karnego i sądowego.

- Dwa główne cele przedstawione w naszych wnioskach to: interes dziecka oraz większy poziom gwarancji procesowych dla dzieci będących podejrzanymi, w szczególności w odniesieniu do dostępu do adwokata.

Tanja Fajon, eurodeputowana i wiceprzewodnicząca Grupy S&D, powiedziała:

- Przepisy te nie oznaczają, że osoby nieletnie nie będą ponosiły odpowiedzialności za swoje wykroczenia, przewidziane w prawie krajowym. Nie możemy jednak twierdzić, że 12-letnie dziecko może się bronić tak jak osoba dorosła podczas konfrontacji z policjantem lub prokuratorem. Byłoby to  rzeczą całkowicie niesprawiedliwą i niebezpieczną; dlatego też pragniemy zapewnić wzmocnienie ich gwarancji procesowych z uwzględnieniem ich młodego wieku i szczególnie trudnej sytuacji.