Socjaliści i Demokraci wzywają chińskie władze do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia Ilhama Tohtiego, ekonomisty walczącego o prawa chińskiej mniejszości ujgurskiej i tegorocznego laureata Nagrody Parlamentu Europejskiego im. Sacharowa za wolność myśli.
Nasza Grupa poprze rezolucję, która zostanie przegłosowana jutro, zdecydowanie potępiającą praktykę „obozów reedukacyjnych” w Sinciangu, gdzie - jak stwierdzono w tajnych dokumentach, które wyciekły z Chin (tzw. „China Leaks”) - zatrzymano około miliona Ujgurów i etnicznych Kazachów bez procesów i często bez żadnego innego powodu, niż fakt, że są muzułmanami. Wzywamy państwa członkowskie do pracy nad ukierunkowanymi sankcjami wobec chińskich urzędników odpowiedzialnych za to poważne pogwałcenie praw człowieka.
Grupa S&D jest głęboko zaniepokojona faktem, że Ilham Tohti nie mógł przyjechać do Strasburga, aby osobiście odebrać nagrodę. Został on skazany przez Chiny na dożywotnie więzienie na podstawie zmyślonych oskarżeń po pokazowym procesie w 2014 roku; dziś jest on reprezentowany przez swoją dzielną córkę, Jehwer. Jest on czołowym ujgurskim intelektualistą, ekonomistą i uczonym, którego jedynym przestępstwem była walka o pokój i prawa Ujgurów, głównie muzułmańskiej mniejszości w zachodnim regionie Chin, Sinciangu.
Kati Piri, wiceprzewodnicząca Grupy S&D do spraw zagranicznych, powiedziała:
- Istnieje coraz więcej dowodów na to, że chiński rząd jest odpowiedzialny za masowe naruszenia praw człowieka w stosunku do ujgurskiej mniejszości w tym kraju. Przyznając Nagrodę im. Sacharowa Ilhamowi Tohtiemu, chcemy zwrócić uwagę na potrzebę pokoju i pełnego poszanowania praw człowieka, które są uniwersalne i niepodzielne i które stanowią podstawę działań zewnętrznych Unii.
- Wzywamy chińskie władze do natychmiastowego uwolnienia Tohtiego i wszystkich aktywistów zatrzymanych za swoją działalność w obronie praw człowieka.
- Jest rzeczą niedopuszczalną fakt, że Tohti nie ma nawet zapewnionego nieograniczonego dostępu do swojej rodziny i prawników. Wzywamy również do przeprowadzenia bezstronnego dochodzenia w sprawie domniemanych tortur wobec Tohtiego, aby osoby za nie odpowiedzialne zostały postawione przed sądem.
Eurodeputowana Isabel Santos, rzeczniczka Grupy S&D ds. praw człowieka, powiedziała:
- Tohti jest kolejnym dowodem na to, że Chiny kontynuują systematyczną politykę ucisku oraz nieprzestrzegania najbardziej elementarnych swobód obywatelskich, zapisanych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Tego rodzaju polityka jest również widoczna w Sinciangu i w Tybecie, gdzie dochodzi do prawdziwego ludobójstwa kulturowego.
- W Chinach nadal istnieją ośrodki reedukacji; dochodzi także do tortur, zaginięć i egzekucji pozasądowych oraz innych naruszeń praw człowieka. Europa nie może być obojętna ani niewrażliwa na tego rodzaju okrucieństwa. Musimy zdefiniować strategię stosunków z Chinami, która nakłoni je do zamknięcia obozów oraz położenia kresu wszelkim naruszeniom praw człowieka w Sinciangu i w Tybecie.
Eurodeputowana Evelyne Gebhardt, wiceprzewodnicząca delegacji PE ds. stosunków z Chinami i negocjatorka Grupy S&D ds. niniejszej rezolucji, powiedziała:
- Ujawnione niedawno tajne dokumenty, tzw. „China Cables” potwierdzają, że sytuacja w Sinciangu uległa w ciągu ostatnich lat gwałtownemu pogorszeniu, ponieważ chiński rząd w sposób zdecydowany prześladuje Ujgurów za ich wiarę i dąży do wyeliminowania ich tożsamości kulturowej. Pilnie potrzebne jest dochodzenie przez niezależnych ekspertów w sprawie obozów dla internowanych. Chińskie władze powinny przekazać informacje na temat lokalizacji i warunków zdrowotnych zatrzymanych osób. Wszystkie obozy i ośrodki detencyjne muszą zostać zamknięte, a osoby zatrzymane muszą zostać natychmiast i bezwarunkowo zwolnione.
- Oczekujemy, że państwa członkowskie zastosują ukierunkowane sankcje wobec chińskich urzędników odpowiedzialnych za masowe zatrzymywanie Ujgurów i innych turkijskich muzułmanów w Sinciangu oraz za poważne naruszenie wolności religijnej w tym regionie. Poszanowanie praw człowieka i praworządność są niekwestionowanymi warunkami dalszego pogłębiania stosunków między Chinami a Unią Europejską.
