Podczas pandemii Covid-19 Grupa S&D była w Parlamencie liderem w zakresie wspierania zdecydowanej reakcji kryzysowej w ramach instrumentu NextGenerationEU. Główne jego narzędzie, Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, to najambitniejszy w historii UE wysiłek mający na celu stawienie czoła kryzysowi, oparty na bezprecedensowej solidarności. Instrument ten, finansowany przez wspólny europejski dług, zapewnia dotacje i pożyczki dla państw członkowskich proporcjonalne do potrzeb każdego kraju. Udało mu się dzięki niemu pomóc państwom członkowskim w przetrwaniu kryzysu, jak i stworzyć podwaliny pod reformy i inwestycje w kluczowych europejskich priorytetach, takich jak klimat i cyfryzacja.
Grupa S&D wezwała do utworzenia europejskiego programu świadczeń dla bezrobotnych, co doprowadziło do zaproponowania przez Komisję Europejską programu SURE, mającego na celu finansowanie tymczasowych krajowych programów dla bezrobotnych za pomocą pożyczek.
Prowadziliśmy także zdecydowaną kampanię na rzecz zmiany ram zarządzania gospodarczego. Wnioski Komisji odzwierciedlają wyraźną troskę o uelastycznienie reguł fiskalnych UE i umożliwienie państwom członkowskim łączenia dostosowań fiskalnych z trwale wyższymi poziomami inwestycji publicznych, szczególnie tam, gdzie jest to konieczne dla pomyślnej i sprawiedliwej transformacji.
W sprawozdaniu w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej w 2023 roku - popartym zdecydowaną większością głosów w Parlamencie Europejskim - wyraźnie stwierdzono, że walka z inflacją wymaga nie tylko działań polityki monetarnej, ale także aktywnej polityki gospodarczej, w tym środków fiskalnych. Dlatego też z inicjatywy Grupy S&D sprawozdanie to opowiedziało się za postępową polityką gospodarczą, której celem jest osiągnięcie stabilności gospodarczej i ochrona osób znajdujących się w trudnej sytuacji.
Długotrwała walka Grupy S&D o przeniesienie ogólnego punktu ciężkości koordynacji polityki gospodarczej w europejskim semestrze w stronę zrównoważonego i inkluzywnego modelu gospodarczego przyniosła wreszcie wyniki w 2020 roku, kiedy Komisja ogłosiła Europejski Zielony Ład jako swoją nową strategię wzrostu gospodarczego, odchodząc od dogmatu, że wzrost gospodarczy jest celem samym w sobie.
Grupa S&D od dawna przewodzi reformowaniu europejskich ram zarządzania gospodarczego, tak aby przynosiły one korzyści ludziom i planecie. Od czasu kryzysu finansowego w 2008 roku zawsze walczyliśmy z polityką oszczędnościową narzucaną przez konserwatystów, a także wzywaliśmy do stworzenia sprawiedliwej i inkluzywnej struktury gospodarczej oraz skoordynowanych środków na poziomie UE w celu wspierania sprawiedliwej transformacji i dobrobytu dla wszystkich.
Kryteria oceny wyników państw członkowskich nie mogą opierać się wyłącznie na wzorcach makroekonomicznych, ale muszą także uwzględniać wyzwania społeczne, środowiskowe, geograficzne i demograficzne oraz wyjściową pozycję gospodarczą państw członkowskich. Dlatego też Grupa S&D wzywa do przekształcenia rocznej procedury koordynacji budżetowej - „europejskiego semestru” - w narzędzie stymulujące inwestycje zrównoważone pod względem społecznym i środowiskowym oraz wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu.
Zasady Europejskiego filaru praw socjalnych (EPSR) i cele zrównoważonego rozwoju ONZ muszą stanowić kompas wyznaczający kierunki reform i inwestycji w przyszłych ramach. Prawa socjalne i cele środowiskowe muszą mieć takie samo znaczenie jak cele makroekonomiczne, a celem powinna być poprawa dobrobytu obywateli w UE.
Musimy wzmocnić społeczny wymiar europejskiego semestru, aby zapewnić, że programy w zakresie dostosowań budżetowych nie będą miały negatywnych konsekwencji społecznych oraz umożliwią niezbędne inwestycje społeczne w celu zapewnienia solidnych systemów opieki społecznej. Aby zapewnić wdrożenie zasad EPSR, należy przyjąć wiążące cele społeczne.
Grupa S&D wzywa do wprowadzenia stałego mechanizmu zdolności fiskalnej na szczeblu UE, aby umożliwić państwom członkowskim inwestowanie w naszą przyszłość i ochronę obywateli w czasie kryzysu. Powinien on zapewnić stabilizację makroekonomiczną na poziomie UE, zwiększyć gotowość na wypadek kryzysu i ustalić ambitny program inwestycji publicznych, aby wesprzeć państwa członkowskie oraz stawić czoła obecnym i przyszłym wyzwaniom. Musimy zadbać o to, aby państwa członkowskie były w stanie dokonywać olbrzymich inwestycji niezbędnych do zwiększenia odporności naszych społeczeństw i gospodarek po roku 2026 i zakończeniu działania Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (europejskiego funduszu utworzonego w celu zapewnienia państwom członkowskim niezbędnych bodźców do inwestycji po pandemii Covid-19). Należy zagwarantować inwestycje w kluczowych obszarach, nie ograniczając przy tym zasobów budżetowych w innych ważnych obszarach.
Odpowiedzialna polityka fiskalna powinna koncentrować się nie tylko na publicznych wydatkach, ale także na publicznych dochodach, które są niezbędne dla stabilności finansów publicznych państw członkowskich. Dlatego też konieczna jest większa europejska koordynacja w zakresie poziomu podatków i ceł stosowanych w państwach członkowskich oraz zwalczania uchylania się od płacenia podatków, oszustw finansowych i prania pieniędzy.
Należy rozszerzyć uprawnienia prawodawcze Parlamentu Europejskiego w zakresie kontroli decyzji Komisji i wszystkich obszarów europejskiego semestru. Głos Parlamentu jest szczególnie istotny przy podejmowaniu decyzji dotyczących priorytetów polityki gospodarczej UE oraz zaleceń dla poszczególnych krajów (indywidualnych zaleceń dla każdego państwa członkowskiego w kontekście europejskiego semestru).