Weer een stap op weg naar een echte Europese politieke ruimte, maar er is nog meer werk aan de winkel - dat is het oordeel van de Sociaal-democratische Fractie in het Europees Parlement na het politieke akkoord dat vandaag is bereikt over nieuwe regels voor Europese politieke partijen en stichtingen.
Vanmiddag hebben onderhandelaars van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie een akkoord bereikt over een bijgewerkte "Verordening betreffende het statuut en de financiering van Europese politieke partijen en Europese politieke stichtingen", die in 2021 door de Europese Commissie is voorgesteld.
Als de plenaire vergadering van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie definitief groen licht geven, kunnen de nieuwe regels meer rechtszekerheid bieden op belangrijke gebieden, zodat Europese politieke partijen en stichtingen effectiever kunnen werken. Ondanks vooruitgang op sommige gebieden zijn echter niet alle door de S&D-Fractie naar voren gebrachte kwesties in de onderhandelingen aan de orde gekomen. Er zal meer werk moeten worden verzet om de regels verder te verbeteren, met name voor politieke stichtingen. De S&D-Fractie is verheugd dat de EU-instellingen in het kader van de nieuwe regels hebben toegezegd op korte termijn aan deze verbeteringen te zullen werken.
Gaby Bischoff, schaduwrapporteur van de S&D-Fractie voor de verordeningen, zei hierover het volgende:
"In deze moeilijke tijden is het belangrijker dan ooit om een echte Europese politieke ruimte op te bouwen. Politieke partijen en stichtingen spelen hierbij een cruciale democratische rol, omdat zij zich dag in dag uit op Europees niveau inzetten voor de behoeften en hoop van mensen.
"Te lang is er rechtsonzekerheid geweest over de regelgeving voor Europese politieke partijen en stichtingen, wat de groei van de Europese politiek heeft belemmerd. Deze nieuwe regels helpen om enkele van de problemen aan te pakken, met name rond kwesties als indirecte financiering en de rol van politieke partijen buiten de Europese Unie die een duidelijke band met Europa hebben.
"Maar het is ook duidelijk dat dit akkoord niet zo ambitieus is als we hadden gehoopt. Europese politieke partijen zullen bijvoorbeeld geen rol spelen in nationale referenda over Europese kwesties. Het is teleurstellend dat de Raad zich alleen heeft gericht op het invoeren van waarborgen om de activiteiten en het bestuur van politieke partijen en stichtingen te beperken.
"Wij zullen ons blijven inzetten voor de versterking van Europese politieke partijen en stichtingen om onze Unie sterker te maken en het leven van onze burgers beter. Een sterke democratie steunt op sterke Europese politieke partijen en stichtingen."
Een van de belangrijkste veranderingen in de nieuwe regels is dat wordt verduidelijkt hoe Europese partijen en stichtingen contact kunnen leggen met hun leden zonder de regels inzake 'indirecte financiering' te overtreden. Voor Europese politieke partijen en stichtingen is ook een nieuwe lidmaatschapscategorie gecreëerd - 'geassocieerde leden of organisaties' - om de rol van politieke partijen en organisaties gevestigd in - onder andere - voormalige EU-lidstaten en EU-kandidaat-lidstaten duidelijk te maken. Tegelijkertijd is de definitie van een "Europese politieke stichting" gewijzigd om specifiek de mogelijkheid te benadrukken voor de organisatie van capaciteitsopbouwende activiteiten die de opkomst van toekomstig politiek leiderschap in Europa kunnen ondersteunen.
De nieuwe regels actualiseren ook de wijze waarop Europese partijen worden gefinancierd en bestuurd. Dit omvat de invoering van strengere verplichtingen voor Europese politieke partijen op het gebied van gendergelijkheid. De bestuursorganen van Europese politieke partijen en stichtingen moeten evenwichtig zijn samengesteld uit mannen en vrouwen, een gendergelijkheidsplan aannemen en online informatie publiceren over het evenwicht tussen mannen en vrouwen van hun leden van het Europees Parlement en kandidaten voor de verkiezingen van het Europees Parlement.