“Dat de Europese Raad na lang aandringen, ondermeer vanwege de Europese sociaal-democraten, eindelijk een zwarte lijst van belastingsparadijzen heeft opgesteld, is een belangrijke stap in de strijd tegen fiscale fraude. Dat op die lijst geen enkele Europese lidstaat staat, maakt het EU-optreden echter ongeloofwaardig,” zegt Europees parlementslid Kathleen Van Brempt. “Wij willen via een amendement dan ook de geviseerde lidstaten aan de zwarte lijst laten toevoegen.”
Het is een weerkerende kritiek: Europa is op het internationale toneel streng voor landen die het niet zo nauw nemen met mensenrechten, belastings-, milieu- en arbeidsnormen, maar knijpt voor de eigen lidstaten graag een oogje dicht. “Dat doen we nu opnieuw met de zogenoemde zwarte lijst van belastingsparadijzen die maandag door de Europese Raad werd voorgesteld,” zegt Europees parlementslid Kathleen Van Brempt. “Als wij internationaal een voortrekkersrol willen spelen in de verbetering van de internationale regels die belastingfraude en ontwijking moeten tegen gaan, moeten we ook bereid zijn ons eigen huishouden op orde te krijgen. Het is duidelijk dat een aantal lidstaten zoals Ierland, Nederland, Malta en Luxemburg door hun belastingregimes ander lidstaten benadelen, wat indruist tegen geest van Europese samenwerking.”
Dat de bewuste lidstaten niet voorkomen in de lijst is het gevolg van de gebruikte criteria om als belastingparadijs erkend te worden. “Er is de laatste maanden en weken uiteraard gelobbyd door lidstaten om er voor te zorgen dat ze vooral niet op die lijst zouden staan,” zegt Van Brempt. Zo komen enkel landen in aanmerking waarbij de vennootschapsbelasting nul of bijna nul bedraagt, wat nergens het geval is in de EU.
Een Oxfamrapport van vorige week noemde Ierland, Nederland, Malta en Luxemburg eveneens als belastingsparadijzen. "Dat wordt in de feiten ook door de Europese Commissie erkend, gezien de procedures die gestart zijn tegen belastingsvoordelen die multinationals zoals Apple, Starbucks en Amazon gekregen hebben,” zegt Van Brempt.
De sociaal-democraten pleiten voor ambtieuzere criteria en zullen daartoe een amendement indienen op het rapport van de Panamacommissie dat volgende week in de plenaire vergadering in Straatsburg wordt gestemd. Dat rapport heeft louter een adviserende functie. “Zolang we belastingsparadijzen tolereren binnen de Unie zelf, zal het moeilijk zijn om streng op te treden tegen de landen op de zwarte én de grijze lijst (landen die op het strafbankje zitten maar beloofd hebben hun belastingregime aan te passen).”
Volgens de sociaal-democraten moeten er voor de landen op de grijze lijst trouwens strikter toezicht en duidelijke deadlines opgesteld worden, zodat landen die zich niet aan hun beloften houden toch op de zwarte lijst terecht komen. De sociaal-democraten betreuren het ook dat er geen sancties voorzien zijn voor landen die op de zwarte lijst staan. “De Commissie heeft weliswaar beloofd dat de zwarte lijst slechts een eerste stap is en dat de strijd tegen belastingfraude verder zal opgevoerd worden. Dat zal noodzakelijk zijn om te verhinderen dat we in de toekomst opnieuw verontwaardigd moeten reageren bij een zoveelste Panama-leak. We moeten dus niet enkel kritisch zijn voor de eigen lidstaten, maar eveneens de aanbevelingen van de Panama-commissie met betrekking tot de afschaffing van het veto-recht in de Raad inzake belastingsdossiers, doordrukken.”
